Форум қатысушылары алдында сөйлеген Мемлекет басшысы Иран Қазақстанның Таяу және Орта Шығыстағы маңызды экономикалық серіктестерінің бірі екенін айтты.
- Бірінші жартыжылдықтың деректеріне сәйкес, біздің елдеріміздің арасындағы тауар айналымы өсіп келеді, біз оны бір миллиард доллардан асады деп сенеміз. Бүгінгі форум елдеріміздің арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастарды мүлде жаңа сапалық деңгейде құру үшін бастапқы серпін болады, - деді Қазақстан Президенті.
Нұрсұлтан Назарбаев экономикалық және көлік-транзит әлеуетін дамытуға бағытталған бірқатар қазақстандық-ирандық жоблардың сәтті жүзеге асырылуын атап өтті.
- Биыл біз Орталық Азия мен Парсы шығанағы елдерінің арасын байланыстыратын желіге айналатын Жаңаөзен – Берекет – Гөрган бағытындағы теміржолдың құрылысын аяқтаймыз. Жаңа теміржол бағытының іске қосылуы арқылы тек келесі жылдың өзінде елдеріміздің арасындағы тауар айналымы 2 миллиард долларға дейін өсуі мүмкін, - деді Мемлекет басшысы.
Қазақстан Президентінің пікірінше, екі ел де өзара тиімді ынтымақтастықты металлургия, агроөнеркәсіп кешені, көлік, логистика және туризм секілді салаларда кеңейте алар еді.
- Олардың кейбіріне қатысты, инвестициялар көлемі 1 миллиард доллар болатын, жалпы саны 20-ға жеткен қазақстандық-ирандық бірлескен жобаларды талқылау жүріп жатыр, - деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Мемлекет басшысы Қазақстан өз алдына әлемнің дамыған 30 елінің қатарына кіру сынды биік мақсат қойып отырғанын айтты. Бұл мақсатқа жетудің негізін табысты кәсіпкерлік қалайтын болады.
- Бұл міндетті жүзеге асыру үшін елде біздің экономикаға инвестиция салу үшін бірегей жағдайлар жасалуда. Инвестициялық субсидияларды, заңнаманың тұрақтылығын, салық преференцияларын, тарифтердің болжамдылығын қарастыратын ынталандырудың жаңа пакеті заңнамалық деңгейде бекітілді, - деді Қазақстан Президенті.
Нұрсұлтан Назарбаев бүгінгі Қазақстан ірі компаниялармен қатар, орта бизнес үшін жаңа мүмкіндіктер мен орасан әлеует екенін атап өтті.
– Дүниежүзілік экономикалық форумның Жаһандық бәсекеге қабілеттілік туралы есебінің нәтижелеріне сәйкес, биыл Қазақстан 144 елдің арасынан 50-інші орын алды. Дүниежүзілік банктің жыл сайын жасалатын «Бизнес жүргізудің жеңілдіктері» рейтингісінде де Қазақстан 50-інші орында тұр. Жалпы алғанда, бұлар – Кеден одағы елдері мен біздің көршілеріміз арасындағы тәуір көрсеткіштер, – деді Мемлекет басшысы.
Қазақстан Президентінің айтуынша, елде қазірдің өзінде 10 арнаулы экономикалық аймақ жұмыс істейді, индустриялық аймақтардың инфрақұрылымы қалыптастуда. Ол аумақтарда кәсіпкерлерге жан-жақты қолдау көрсетіледі, салықтық преференциялар жасалуда.
Бұған қоса Қазақстанда шетелдік кәсіпкерлер үшін бизнес жүргізуге мейлінше қолайлы жағдай жасалған.
– Кеден одағының және Еуразиялық экономикалық одақтың құрылуымен бірге Қазақстанда жұмыс істеп жатқан кәсіпкерлер үшін 2,5 триллион АҚШ доллары көлемінде қаражаты және 170 миллион халқы бар нарыққа жол ашылды, – деді Мемлекет басшысы.
Нұрсұлтан Назарбаев ирандық бизнесмендерді «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесі нысандарының құрылысына және Қазақстанның индустриялық-инновациялық даму бағдарламасын жүзеге асыруға белсене қатысуға шақырды.
– Бағдарлама аясында 4 жылда 670 жаңа кәсіпорын іске қосылып, жүз мыңға жуық жұмыс орны ашылды. Біз 325 жаңа өнім түрін шығара бастадық. 2015 жылдан бастап осы бағдарламаның екінші кезеңін бастаймыз. Бағдарламаның басты күш-жігері басымдығы бар салаларға – металлургиялық кешенге, машина жасау ісіне, мұнай-газ өңдеу кешеніне, химия өнеркәсібіне, құрылыс материалдары өндірісіне, азық-түлік өнеркәсібіне бағытталатын болады, – деді Нұрсұлтан Назарбаев.
Иран Президенті Хасан Рухани Иран мен Қазақстанның ортақ тарихи және мәдени-гуманитарлық байланыстары екі елдің болашақ қарым-қатынастарын орнату үшін қажетті зор жетістігі екенін айтты.
– Иран мен Қазақстан ИЫҰ және АӨІСШК сияқты өңірлік ұйымдар аясындағы ынтымақтастық үшін қажетті үлкен әлеуетке ие. Иранның инженерлік-техникалық, фармацевтикалық, сондай-ақ электр стансаларының құрылысы саласындағы әлеуеті зор. Біз инфрақұрылым қалыптастыру, транзит саласында, мұнай-газ секторында, телекоммуникация, туризм және өзге де салаларда ынтымақтастық орната аламыз, – деді Иран Президенті.
Сондай-ақ Иран Президенті Астана қаласында «ЭКСПО-2017» халықаралық көрмесін өткізу Иранның іскер топтары үшін өздерінің соңғы жетістіктерін көрсетуге керемет мүмкіндік тудыратынын айтты.
- Иранда энергияның балама көздерін пайдалануға зор көңіл бөлінеді. Сондықтан екі елдің де жаңғыртылатын энергия саласында ынтымақтасуға жақсы мүмкіндігі бар, - деді Х.Рухани.
Оның сөзіне қарағанда, Иран бай энергетикалық қор мен жоғары білікті мамандарға, сондай-ақ зор көлік әлеуетіне ие. Х.Рухани Қазақстан мен Иранның озық технологиялар, соның ішінде биотехнологиялар мен нанотехнологиялар саласында да айтарлықтай нәтижелерге қол жеткізе алатындығын атап өтті.