National Emblem of Kazakhstan

Қазақстан Республикасы Президентінің

ресми сайты

Қазақстан Республикасы Президентінің

ресми сайты

Мемлекеттік кеңесші


Қазақстан Республикасының Мемлекеттік хатшысы Г.Әбдіқалықованың «Мәңгілік Ел» ұлттық тарих пен ұлттық еске сақтаудың феномені ретінде» халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясында сөйлеген сөзі

  

Құрметті  Нұрлан Асқарұлы!

Құрметті  конференцияға қатысушылар!

Бүгін біз  Қазақстан халқы Ассамблеясы Жылының аясында ұйымдастырылып отырған мәні зор, мазмұны ерекше шаралардың бірінде басқосудамыз.

Өздеріңізге белгілі, биылғы жылы атап өтіліп жатқан әрбір елдік мерекенің тарихи тағылымы мен рухани құндылығы терең. Ол – көпэтносты біздің халқымыздың бірлесе жүріп өткен дара жолы, бірге көрген қиындығы мен ауыртпалығы, бірге қол жеткізген жетістігі, тұтастай алғанда, барша отандастарымыздың ортақ рухани игілігінің өрелі өлшемі.

Ел Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Ұлытау төріндегі ұлағатты сұхбатында: «Тарихын білмеген ұлттың болашағы да бұлыңғыр» деген келелі пікірін білдіріп, тарихи тамырымыздың тереңдігі мен мәңгілік мұратымыздың биіктігін айрықша атап көрсетті. Мемлекет басшысының «Біз кеше ғана пайда бола қалған халық емеспіз. Бұл – ғұндардың да, көк түріктердің де, Алтын Орданың да орталығы болған жер», деген қанатты сөзі қазақ мемлекеттілігінің мыңжылдықтарға созылатын ұлы тарихын айғақтап берді. VIII ғасырда өмір сүрген саяси қайраткер және әскери қолбасы, екінші Шығыс Түрік қағанатының  негізін қалаушы Тоныкөк: «Түнде ұйықтамадым, күндіз отырмадым, төрт бұрыштағы халықтың бәрін бейбіт еттім: бастыны еңкейттім, тізеліні бүктірдім!» деп, «Мәңгілік Ел» құрсақ деген асыл мұраты бүгінгі тәуелсіз мемлекетімізде Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың көреген саясатымен жүзеге асырылуда.

Бірақ, біз мұндай ақжарылқап заман, алтын ғасырға бірден қол жеткізе қоймағанымызға тарих куә. Ақ Жайықтың жағасында дүниеге келген қазақтың аса көрнекті ақыны Жұбан Молдағалиевтің «Мен қазақпын, мың өліп, мың тірілген» деген өлең жолдары халқымыздың тұтастай тарихындағы мұңы мен зарын, тауқыметі мен тақсыретін жария етіп тұр. Бұл өлең жолдары халықтың ішкі рухани пернесін тербей білген ұлттық ұранның біріне айналды. Халқымыз әсіресе, өткен ғасырдың бірінші жартысында  кеңестік тоталитарлық өктемдіктің зардабын қатты тартқаны белгілі.

Сондықтан, бүгін баршамыз өткен жүзжылдықтың 30 жылдары орын алған саяси қуғын-сүргіннен және ашаршылықтан қырылған құрбандардың рухына тағзым етеміз.

 

Уважаемый Нурлан Аскарович!

Уважаемые  участники акции!

Я рада приветствовать участников Международной научно-практической конференции «Мәңгілік Ел» как феномен национальной истории и исторической памяти», посвященной Дню памяти жертв политических репрессий. 

Этот день стал символом освобождения от тоталитарной системы, утверждение которой стоило миллионы человеческих жизней, а казахский народ был поставлен перед лицом демографической катастрофы. 

Хочу подчеркнуть, что под руководством Президента Казахстана Н.А.Назарбаева был осуществлен бескровный демонтаж самого мощного тоталитарного режима в истории человечества.

Так показательно блестяще было реализовано в новейшее время одно из великих стратегических положений выдающегося китайского полководца Сунь Цзы о достижении победы без кровопролития.

На XXII сессии Ассамблеи народа Казахстана Глава государства отметил «ни одна страна в мире, ни один народ не испытал такого излома в демографической ситуации и не стоял перед угрозой полного исчезновения, как казахский народ. Мы выстояли, помогли всем невинным жертвам сталинизма, добились своей независимости мирным путем, объединив вокруг себя все этносы и конфессии.»

Мы помним, что полиэтничный характер населения Казахстана сформировался под влиянием масштабной социальной инженерии в период царского колониального, а затем советского тоталитарного режимов.

В итоге представители более 60-ти национальностей не по своей воле оказались в Казахстане.

За годы  репрессий в стране было создано 11 лагерей: (АЛЖИР, КарЛАГ, ДальЛАГ, СтепЛАГ, ПесчанЛАГ, КамышЛАГ, Жезказганлаг, Актюбинский, Петропавловский, Кенгирский и Усть–Каменогорский лагеря, насчитывавших 953 лагерных отделений и поселений), где томились выдающиеся сыны и дочери разных народов.

Было депортировано 800 тысяч немцев, 102 тысячи поляков, 19 тысяч корейских семей, народы Кавказа, крымские татары, турки, греки, калмыки и многие другие. 

Кроме того, подвергнуты преследованию национальная интеллигенция казахов, демократическая партия «Алаш», а искусственно организованный голод начала 1930-х гг. превратился в национальную трагедию.

Сегодня по поручению Президента страны в Казахстане ведется системная работа по формированию общенационального исторического сознания.

Во-первых, последовательно проводится работа по реабилитации репрессированных. В 1990 году был издан Указ «О мерах по оказанию помощи реабилитированным гражданам, пострадавшим от незаконных репрессий в период 40-х и начале 50-х годов». По всей стране открыты музеи, мемориалы в их числе Музейно-мемориальный комплекс «АЛЖИР», Музей жертв политических репрессий в Караганде.  

В 1993 году мы приняли Закон «О реабилитации жертв массовых политических репрессий». Реабилитировано более 340 тысяч незаконно репрессированных, изданы 14 «Книг скорби» со списками 146 400 безвинно пострадавших соотечественников.

1997 год в Казахстане Главой государства был объявлен Годом общенационального согласия и памяти жертв политических репрессий. С этого года была заложена  традиция проводить 31 мая – в День Памяти жертв политических репрессий, мероприятия общенационального масштаба.

Второе направление включает вопросы изучения и сохранения исторического наследия.  В этих целях, в 2010 году, Ассамблея народа Казахстана совместно с Межгосударственным фондом гуманитарного сотрудничества государств СНГ инициировала международный проект «Память во имя будущего» в г.Астане и музейно-мемориальном комплексе «АЛЖИР».

Тогда же Форум историков стран СНГ принял Астанинскую Хартию по выработке единых подходов к изучению исторического наследия.

В 2011 году эстафету памяти принял Музей жертв политических репрессий, открытый после реставрации в пос.Долинка Карагандинской области.

В 2012 году проект «Память во имя будущего» был посвящен 80-летию Памяти жертв массового голода 30-х  годов и 75-летию начала депортации народов в Казахстан. В Астане  был открыт  монумент «Ашаршылық құрбандарына ескерткіш».

В 2013 году мероприятия прошли в Южно-Казахстанской области у мемориала «Қасірет», где расстреляно более 7 тысяч человек.

В 2014 году эта дата отмечалась на земле Восточного Казахстана, в Семее, где накал политических репрессий был особенно высоким.

Как известно, земля Западного Казахстана была одной из колыбелей казахского национально-освободительного движения.

Роль Жаханшы и Халела Досмухамедовых в истории движения Алаш, Западного отделения Алаш-Орды сегодня получают справедливую и объективную оценку в исторической науке. 

Благодаря деятельности алашордынцев казахский народ поставил в повестку дня вопрос о собственной государственности, было положено начало формированию казахстанской демократической политической культуры.

Об этом в полной мере свидетельствует проект программы партии «Алаш», включающий в частности передовые для того времени требования всеобщего избирательного права, демократических свобод, равноправия языков и т.д.

В-третьих, разворачивается работа по продвижению общенациональной идеи «Мәңгілік Ел».

Как видим, она не появилась вдруг, из ниоткуда, из небытия.

«Мәңгілік Ел» зиждется на древней истории Казахстана, начинающейся с великого периода гуннов и продолжающейся такими выдающимися государственными образованиями, как Тюркский каганат, государство Кыпчаков, Ак Орда, Казахское ханство. Венцом развития является новейшее время, которое благодаря основателю современной казахстанской государственности Елбасы Нурсултану Абишевичу Назарбаеву знаменуется созданием успешного и сильного демократического государства – Республики Казахстан.

Поэтому сегодня одной из главных задач нации является формирование и развитие национального сознания на основе консолидирующих ценностей идеи «Мәңгілік Ел» - гражданского равенства; трудолюбия; культа учености и образования; светской страны – страны толерантности.

 

Уважаемые участники конференции!

Историки отмечают, что казахскому народу, помимо устоявшихся норм традиционного гостеприимства Великой Степи, присущ уникальный жизненный феномен, заключающийся во всеобъемлющей доброжелательности и толерантности.

Казахи, объединив депортированные народы под светлым и мирным шаныраком, по праву выступили как мощное сакрально-историческое ядро современной казахстанской государственности.

Поэтому глубоко мудрым и истинно справедливым является поручение Елбасы Нурсултана Абишевича Назарбаева, данное на 22-й сессии Ассамблеи, - ежегодно, 1 марта, отмечать День благодарности всех этносов друг к другу и к казахам, проявившим милосердие и принявшим этих людей, как родных.

 

Қадірлі қауым!

Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев ұсынған Ұлт жоспарында біртектілік пен бірлікті нығайту, яғни халықтың тарихи танымын кеңейтіп, жас ұрпақты ұлттық рухани құндылықтарға тәрбиелеу мәселесі айрықша атап өтілді.

Осындай игілікті қадамдар арқылы біз бүкіл халық болып Мемлекет басшысы алға қойған бес институционалдық реформаны іске асырып, «Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясын лайықты өмірге енгізетінімізге кәміл сенімдімін.

Сөзімнің соңында конференцияға қатысушыларға сарабдал идеялар, ұсыныстар мен жобалар қабылдау жолында креативті әрі шығармашылық табыс тілеймін!

 

 

2015 жылғы 29 мамыр


Кері қайту Кері қайту Twitter Facebook Басып шығару

Заңдар

2024 жылғы 22 қараша

Мемлекет басшысы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне тұрғын үй саясатын реформалау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды


Жаңа жаһандық тәртіп жағдайында стратегиялық әріптестікті тереңдету туралы Қазақстан Республикасы Президенті мен Ресей Федерациясы Президентінің бірлескен мәлімдемесі

2024 жылғы 28 қараша

Жаңа жаһандық тәртіп жағдайында стратегиялық әріптестікті тереңдету туралы Қазақстан Республикасы Президенті мен Ресей Федерациясы Президентінің бірлескен мәлімдемесі

Жарлық

2024 жылғы 15 қараша

Мемлекет басшысының жарлықтарымен: